Hormon folikulotropowy oznaczany angielskim skótem FSH (od słów follicle-stimulating hormone), to ganotropina składająca się z ponad dwustu aminokwasów, które podzielone są na dwie jednostki. Hormon ten wydzielany jest przez płat przysadki mózgowej. W organizmie kobiety wydzielanie hormonu może być uzależnione od wieku oraz fazy cyklu miesiączkowego. W kobiecym organizmie hormon folikulotropowy odpowiada między innymi za pobudzenie syntezy estrogenów oraz wytwarzanie progesteronu. Jest też czynnikiem wpływającym na dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych, które odpowiedzialne są za produkowanie komórek jajowych.
W przypadku kobiet badanie poziomu hormonu folikulotropowego zaleca się w kilku przypadkach. Najczęściej ma to związek z leczeniem niepłodności, gdyż badanie pomaga na określenie rezerwy jajnikowej u kobiety. Wśród innych przypadłości, w których diagnozie i leczeniu może być przydatne badanie poziomu FSH, wymienić należy przede wszystkim:
Badanie może być zlecone również u dzieci, u których może występować zbyt wczesne lub za późne dojrzewanie, co może być spowodowane zaburzeniami w pracy określonych obszarów mózgu. Poziom FSH mierzy się również u kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Co ciekawe, trwają cały czas badania nad możliwością wykorzystania hormonu folikulotropowego pobranego od kobiet w okresie menopauzy do leczenia młodszych kobiet, które zmagają się z niepłodnością. Podanie hormonu ma tutaj na celu pobudzenie jajeczkowanie, a co za tym idzie, zwiększenie szansy na zapłodnienie w czasie owulacji.
Badanie poziomu hormonu folikulotropowego może być przydatne również w diagnozowaniu szeregu innych kobiecych chorób, w tym zespołu policystycznych jajników.
W celu zbadanie poziomu hormonu folikulotropowego pobiera się krew i bada jej osocze. Przy pobieraniu krwi nie trzeba być na czczo w przeciwieństwie np. do pobierania krwi przy morfologii. Do badania można też przygotować próbkę moczu. Tutaj należy pamiętać o dobowej zbiórce moczu. Jest to o tyle ważne, że poziom hormonu w moczu może być różny w ciągu dnia – jest on w ciągu doby wydzielany w różnych ilościach. Oprócz tego do badania poziomu hormonu FSH nie trzeba się specjalnie przygotowywać.
U kobiet, w przeciwieństwie do mężczyzn podaje się kilka norm tego hormonu, ze względu na to, że w różnych fazach cyklu miesiączkowego jego poziom ma inne wartości. Dla poszczególnych faz, wskazuje się następujące normy hormonu folikulotropowego u kobiet:
Również w okresach charakteryzujących się dużymi zmianami w gospodarce hormonalnej zmienia się poziom FSH. Menopauza to poziom w zakresie od 40 do 250 IU/l. Później stężenie tego hormonu we krwi może jeszcze bardziej wzrosnąć. W przypadku ciąży wskazuje się na to, że w organizmie kobiety powinny znajdować się niewielkie ilości hormonu folikulotropowego.
Dla mężczyzn wyznaczona jest jedna norma dla hormonu folikulotropowego. Mieści się ona w granicach od 4 do 25 IU/l.
Jak to zostało wspomniane wyżej, czasami badanie poziomu hormonu folikulotropowego zleca się również u dzieci. Norma FSH dla dzieci do jedenastego roku życia to mniej niż 2 IU/l.
Jeżeli badanie poziomu hormonu folikutropowego było zlecone z uwagi na niepłodność, często jednocześnie zaleca się badanie lutropiny. Jest to ważne, gdyż w diagnostyce niepłodności duże znaczenie ma właśnie stosunek lutropiny (oznaczanej symbolem LH) do hormonu FSH.
Badanie poziomu hormonu folikulotropowego ma znaczenie dla diagnostyki wielu chorób. Jak się okazuje, wysoki poziom tego hormonu może u kobiet wskazywać między innymi na pierwotną niewydolność jajników, guz jajnika, problemy z tarczycą, choroby nadnerczy, zespół Turnera oraz zespół policystycznych jajników. Wysoki poziom hormonu FSH może występować także w czasie chemioterapii i napromieniowania. Jest on także charakterystyczny dla okresu menopauzy u kobiet.
U mężczyzn natomiast wysoki poziom hormonu folikutropowego może wskazywać na problemy z niewydolnością jąder, które również mogą prowadzić do niepłodności. Oprócz tego zbyt wysoki poziom może sugerować hipergonatyzm, szczególnie przy zespole Klinefeltera oraz infekcje jąder o różnym podłożu, co również może mieć wpływ na produkcję plemników, a co za tym idzie bezpłodność mężczyzny.
*W badaniach in vitro potwierdzono gatunkowo swoistą oporność pałeczek Lactobacillus rhamnosus 573 na kotrimoksazol i metronidazol, dlatego Lactovaginal można stosować w trakcie leczenia tymi lekami.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowania oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.